Inspectie en tuchtcolleges: begrip voor minder goede zorg door corona

De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) en de Tuchtcolleges zullen de zware omstandigheden waaronder nu zorg moet worden verleend, meewegen bij de beoordeling van klachten. Zij stellen dat vanwege de toenemende druk op de zorg door corona, zorgprofessionals en zorgbestuurders af mogen wijken van de normale beroepsnormen. V&VN had samen met artsenfederatie KNMG aan de toezichthouders gevraagd om hier duidelijkheid over te geven.

Bianca Buurman, voorzitter van V&VN: “Heel veel collega’s werken al twee jaar lang onder zeer zware omstandigheden. Het is een belangrijke steun in de rug als toezichthouders hier rekening mee houden. Verpleegkundigen en verzorgenden moeten zich gesteund voelen wanneer zij voor moeilijke keuzes komen te staan.”

De Inspectie en de Tuchtcolleges zeggen dat (bestuurders van) zorgaanbieders wel vast moeten leggen hoe ze keuzes hebben gemaakt. Vooral om die uit te kunnen leggen aan patiënten, cliënten en hun familie. Ook later nog. Lees hier de verklaringen van de Inspectie Gezondheidzorg en Jeugd, het Openbaar Ministerie en de Tuchtcolleges.

We stelden Marina Eckenhausen, inspecteur-generaal van IGJ, vier vragen:

1. Vanaf wanneer geldt dit?

“Al vanaf het begin van de coronapandemie hebben we zorgverleners de eigen professionele ruimte gegeven om als het nodig is af te wijken van wat normaal is. De IGJ is zich bewust van de zeer zware omstandigheden en schaarste waaronder verpleegkundigen en verzorgenden nu hun werk moeten doen en noodgedwongen vaak mindere kwaliteit van zorg moeten leveren. Iedereen doet enorm z’n best, doet alles wat mogelijk is. Er liggen ook draaiboeken waarin staat hoe het moet als de normale zorg niet meer geboden kan worden. Net als wij, hebben het Openbaar Ministerie en de Tuchtcolleges laten weten rekening te houden met deze bijzondere situatie door corona. Met andere woorden: als niet alles meer mogelijk is en zorg daardoor van mindere kwaliteit is, hoeven jullie als zorgverleners niet te vrezen voor de inspectie.”

2. Kunt u een voorbeeld geven van een situatie of omstandigheid waar u meer begrip voor gaat hebben?

“Als je suboptimale zorg moet leveren, kan dat betekenen dat je noodgedwongen minder persoonlijke aandacht geeft. Dat je iemand niet meer even gerust kunt stellen of dat je geen ADL-verzorging meer kunt geven. En het kan ook betekenen dat je een verpleegkundige handeling, zoals het uitzuigen van de luchtwegen, soms niet of later dan je zou willen, kunt verrichten.

We zien dat dit voor zorgmedewerkers heel erg moeilijk is, omdat dit zo aan de kern van jullie vak raakt. Suboptimale zorg betekent keuzes maken in het dagelijkse werk en vertaalt zich ook in het met minder of met minder gekwalificeerde mensen het werk doen. Als inspectie hebben we hier begrip voor en geven we ruimte aan initiatieven om de zorg anders te organiseren. Zo hebben we in de ouderenzorg bijgedragen aan afspraken over taakdelegatie. Het is wel belangrijk om goede afspraken te maken, zodat verpleegkundigen en verzorgenden die hun taken delegeren, tijdig signalen doorkrijgen als het ergens niet goed gaat.”

3. Wat is uw advies aan verpleegkundigen en verzorgenden als ze in een situatie komen waarin het niet langer mogelijk is om (goede) zorg te bieden?

“Maak keuzes niet in je eentje: overleg vooral in je team en met je leidinggevende. En leg uit waarom de zorg op een andere manier wordt geleverd of van mindere kwaliteit is. Bespreek dat zoveel mogelijk met de patiënt, cliënt en naasten.”

4. Waar kunnen verzorgenden en verpleegkundigen terecht als ze vragen hebben over het soepelere toezicht?

“Als eerste kun je natuurlijk bij je eigen leidinggevende terecht. Of bij de leiding van jouw organisatie. Verder heeft de inspectie een meldpunt voor professionals. Daar kun je zaken melden, maar ook vragen stellen.”